Savasana: De kunst van het ontspannen

Voor sommige yogabeoefenaars de kers op de taart van een yogales, het ultieme moment van rust. Voor de andere een ware uitdaging in overgave.

Hoe dan ook savasana is de kunst van het in diepe ontspanning brengen van je lichaam en aanwezig blijven met de geest. Als beoefenaar krijg je de gelegenheid om de beoefende asana’s op alle lagen van je zijn door te laten werken en hun effect te ervaren. Een regelmatige beoefening van savasana helpt het lichaam ontspannen, het zenuwstelsel tot rust brengen en versterken je weerstand verhogen. We praten met Romanie Graumans en Femke van ’t Hof, beiden docenten in de bijscholing Savasana over hun ervaringen met savasana.

 

Jullie beoefenen beiden al zo’n twintig jaar zelf yoga en geven beiden al meer dan tien jaar les. Kunnen jullie iets vertellen over hoe je in de loop van de jaren bent gaan aankijken tegen savasana als afsluiting van de yogabeoefening/yogales?

‘Savasana is voor mij altijd een belangrijk onderdeel geweest van mijn yogabeoefening van mijn yogalessen. Ik heb daar altijd ruim de tijd voor genomen’, vertelt Femke. ‘Zeker toen ik mij steeds meer ontwikkelde in de filosofie van yoga en leerde begrijpen waar (voor mij) yoga over gaat en hoe je werkt in de verschillende (energie) lagen van je zijn, realiseerde ik me steeds meer hoe belangrijk dit onderdeel is.’

 

‘Slapen kun je ook thuis. Dat was wat ik dacht toen ik zelf ooit met yogalessen volgen begon. Ik was altijd heel onrustig tijdens savasana, lag altijd te luisteren naar wat er om me heen gebeurde, binnen en buiten de yogazaal, en dacht na over wat ik na de les allemaal weer moest gaan doen. Lange savasa’s vond ik vervelend. Ik werd ongeduldig en wilde naar huis. In de loop van de jaren leerde ik de weldaad en waarde van savasa kennen. Natuurlijk kwam dit mede door de docentenopleiding die volgde en waar ik leerde over onrustige zenuwstelsels en zorgen, angsten en verlangens van het ego die allemaal zo goed waarneembaar zijn in deze houding waarin verder weinig afleiding mogelijk is. Dat dat wat je ervaart in je lijf, in je hoofd en in je gevoelsleven allemaal met elkaar samenhangt en beïnvloedt’, aldus Romanie. ‘Nu heeft savasana een volwaardige plek in mijn eigen beoefening en in mijn lessen’.

 

Welke aspecten maken een savasana voor jou een ‘goede’ savasana?

‘Er is volgens mij niet perse iets als een “goede” savasana. Het is de ervaring in het moment en het laten doorwerken van de asana’s, pranayama’s en meditatie’, vertelt Femke.

Romanie vult aan: ‘Dat klopt, en ook de gewaarwording van het moment. In savasana kun je je ook gewaar worden van het effect van de zorgen die je maakt of de blijdschap die je ervaart over iets dat zich op dat moment in jouw leven afspeelt. Er is ruimte voor alles wat zich wil aandienen, wat gezien wil worden en wat los- of vrijgelaten wil worden. Vanuit die open, gelijkmoedige aandacht, kan ontspanning als vanzelf en moeiteloos ontstaan’.

‘Ik denk wel dat als je praat over goed, dat er wel de tijd voor genomen wordt voor savasana. Niet iets als: ‘Oh ja, nog even een paar minuutjes de savasana’, vindt Femke. ‘Savasana mag echt een wezenlijk onderdeel van de les zijn. Waarin je als beoefenaar in de eigen ervaring zijn zodat de yoga diep kan doorwerken, bewustwording groeit en ontspanning de tijd en ruimte krijgt om te ontstaan’.

‘Of niet’, vult Romanie aan. ‘Dat mag er ook zijn’.

 

Jullie geven een driedaagse intensive over één oefening. Is er zoveel te vertellen over savasana?

‘Ja, haha’, lacht Romanie. ‘In de voorbereiding kwamen we er achter dat we zo nog een dag erbij konden vullen’.

‘Ja’, zegt ook Femke. ‘Ten eerste omdat het naar mijn idee zo een belangrijk onderdeel is. Misschien wel tien procent van je yogales of zelfs meer. Daarnaast is het leuk en leerzaam om te experimenteren met verschillende methoden en technieken. Je kunt bijvoorbeeld een savasana in stilte ondergaan, een bodyscan of visualisatie doen, onder begeleiding van muziek of met klanken. Je kunt ervaren dat de lengte van een savasana van invloed is. Of het uitmaakt of je eerste wat oefeningen doet of juist niet, wat de lengte voor effect heeft en wie de savasana inspreekt en op welke manier. Het is mooi om voor dit onderzoek de tijd te nemen’.

 

Wat gaan jullie doen tijdens deze bijscholing?

‘Je ondergaat zelf verschillende vormen van savasana. Je ervaart zelf wat de verschillende uitwerking is op jou en je hoort ook van een ander wat het effect kan zijn. Je krijgt praktische informatie over wat een goede manier van liggen is, waar je bij het inspreken op kunt letten en ook een theoretisch kader en duiding vanuit de yogafilosofie’, vertelt Femke. ‘We beoefenen de klassieke asana en meer moderne of Westerse vormen van eindontspanning. Daarnaast zullen er ook klankschalen en andere muziek instrumenten gebruikt worden’.

 

Tenslotte, is er nog plek in deze bijscholing?

‘Er zijn nog twee plekken vrij in deze bijscholing. De nieuwe data zullen binnenkort online komen. We weten dat er al een aantal docenten zijn die deze bijscholingen ook graag zouden willen volgen maar voor wie het deze keer niet goed uitkomt’, antwoordt Romanie.

 

Geschreven op 1 feb. 2022.

 

Meer informatie over deze bijscholing, vind je hier.